در تاریخ 30 مه 1918 ، شورای ملی ارمنستان در تفلیس (گرجستان) خود را به عنوان عالی ترین و تنها مقام استانهای ارمنستان اعلام کرد. در بیانیه از کلمات “استقلال” و “جمهوری” استفاده نشده است.
اولین دولتی که جمهوری ارمنستان را به رسمیت شناخت ، امپراتوری عثمانی بود. با پیمان آشتی و دوستی باتومی از 4 ژوئن 1918 ، دولت شاهنشاهی عثمانی ارمنستان را به رسمیت شناخت.
و اولین کشوری که از استقلال ارمنستان مطلع شد همسایه جنوبی ارمنستان، ایران بود.
در 13 ژوئن 1918، رئیس شورای ملی ارمنستان در تفلیس، نخست وزیر، وزیر امور خارجه و دبیر شورای ملی ارمنستان اطلاعیه ای به کنسول ایران در تفلیس به شرح ذیل ارسال کردند.
عالیجناب،
پس از انحلال جمهوری ماوراء قفقاز ، در جلسه 28 مه، شورای ملی ارامنه قفقاز [1918] ، بر اساس اختیاراتی که مردم ارمنستان به آن داده اند ، تصمیم به اعلام استقلال دولت ارمنستان گرفت و جمهوری دموکراتیک ارمنستان را تأسیس نمود.
دولت جمهوری ارمنستان این افتخار را دارد که جناب عالی را در این باره آگاه سازد و تقاضا کند که دولت شاهنشاهی ایران را در این باره آگاه سازید.
با عرض احترامات عالیه.
رئیس شورای ملی ارمنستان
نخست وزیر جمهوری ارمنستان
وزیر امور خارجه
دبیر شورای ملی
خطاب به:
به دولت سلطنتی سوئد
به دولت شاهنشاهی اتریش-مجارستان
به دولت شاهنشاهی عثمانی
به دولت سلطنتی بلغارستان
به دولت سلطنتی اسپانیا
به دولت سلطنتی دانمارک
به دولت سلطنتی هلند
به دولت شاهنشاهی آلمان.
منبع:آرشیو ملی ارمنستان: “اعلامیه استقلال ارمنستان و تشکیل ارگانهای مرکزی دولت (مه-ژوئیه 1918). مجموعه اسناد و مطالب “، ایروان ، 2009 ، گردآوری شده توسط هامو سوکیاسیان ، ص 76-77.
عکس: نمایی از تهران قدیم
