ارمنستان ، گرجستان و آذربایجان قرن 19 از دید باستان شناس سوئیسی

حدود 200 سال پیش ، زمانی که هنوز عصر عکاسی آغاز نشده بود ، مسافران منبع اصلی اطلاعات در مورد جهان دور بودند.

دوبوآ 33 ساله ، فرانسوی تبار ، متولد سوئیس است و سفر خود را در سال 1831 با مداد و دفترچه طرح آغاز کرد. سه سال بعد ، او با یک اثر غنی از 11 جلد ، یادداشت های سفر و پنج اطلس بزرگ ، که هنوز هم یکی از معتبرترین منابع تاریخ و معماری در منطقه محسوب می شود ، به اروپا بازگشت.

پس از آزمایش های محلی ، رادیو اروپای آزاد / رادیو آزادی موفق به دریافت نسخه ای از سه اطلس از کتابخانه پارلمان گرجستان شدند. در میان آنها کوه آرارات ، از قلعه ایروان ، صومعه گغارد ، شوشی ، و همچنین سازه هایی در نخجوان وجود دارد که دوبوا آن را “ایرانی” توصیف می کند.

در یکی از نقاشی های نخجوان ، که به گفته سیمون مغاکیان ، محقق مشهور در منطقه ، از گورستان جلفا که بعداً تخریب شده است ، ساخته شده است ، تنها یک خاچکار قابل مشاهده است. به گفته مغاکیان ، دوبوآ عمداً به چنین ترفندی روی آورد. با توجه به الگوهای کوچک و متنوع مجسمه های سنگی ، به تصویر کشیدن دیگران حتی برای دوبوآ خستگی ناپذیر بسیار دشوار و سخت خواهد بود.

مغاکیان می گوید: “هنرمند تنها یکی از چندین هزار خاچکار را نشان می دهد تا به بیننده کمک کند بیشتر از آن قدردانی کند.”

دوبوآ همچنین معبد باگرات در کوتایسی را به تصویر می کشد که اکنون در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. دوبوآ ساختار قرن 11 را ارمنی “بیزانسی” توصیف می کند [ոճերի] مخلوط “، یادداشتی باقی می گذارد که امروزه بسیاری از گرجی ها را عصبانی می کند. وی در قسمت توصیفی معبد نوشت: “سبک بیزانسی برای دکوراسیون داخلی پذیرفته شد ، در حالی که تزئینات بیرونی بیشتر به سبک ارمنی بود.”

یکی از تصاویر پل ساناهین ساخته شده بر روی رودخانه دبد را نشان می دهد ، جایی که مرز فعلی ارمنستان و گرجستان از ده ها کیلومتر دورتر شروع می شود. به نظر می رسد دوبوآ شیفته این پل قرون وسطایی بوده است. این محقق می نویسد: “روزی روزگاری ، پادشاه روستایی را در اینجا تاسیس کرد تا مسافران بتوانند غذا بیابند.” تنها پل باقی مانده است که طول آن 400 پا و عرض آن 14 فوت است. ”

دوبوآس می نویسد: “من مجموعه آثار تاریخی به سبک ارمنی را با کلیسای ارمنی ساخته شده در بالای شهر آخالتسیخه ، محل قوی ترین حمله در زمان حمله ترکیه در 1828 ، به پایان می رسانم.” حفره های دیوارهای حفره های کلیسا در اثر محاصره شهر توسط گلوله های توپ باقی مانده است ».

دوبوآ در سال 1834 به اروپا بازگشت. پس از انتشار کتابهای خود در مورد این منطقه ، نشان طلای انجمن جغرافیایی فرانسه و نشان سنت استانیسلاو به او اهدا شد. مسافر و محقق جوان همچنین پاداش سخاوتمندانه ای از تزار روسیه دریافت کرد. دوبوآ آخرین سالهای زندگی خود را در اروپا صرف انجام تحقیقات باستان شناسی کرد. وی در سال 1850 در سن 51 سالگی درگذشت.

نویسنده: آموس چاپل