گفتگوی Lragir.am آندریاس گوکاسیان، رئیس حزب سازنده ارمنستان است.
آقای غکاسیان، پارلمان اروپا فرمول پذیرفت و از باکو خواست تا کریدور لاچین را باز کند. این قطعنامه عدم فعالیت “صلح بانان روسیه” را محکوم می کند و معتقد است که جایگزینی آنها توسط حافظان صلح بین المللی OSCE تحت دستور سازمان ملل باید به موضوع مذاکرات فوری تبدیل شود. منظور از این فرمول چیست؟
ما بارها به این موضوع پرداخته‌ایم، واقعاً امروز یک موضوع فوری و مهم است. بر همگان روشن است که تا زمانی که وضعیت قانونی در آرتساخ برقرار نشود، رژیم جنایتکار آذربایجان همواره تنش آفرینی خواهد کرد، جنایت و قتل انجام خواهد شد. در مورد آن صحبت شد، قبل از تصویب قطعنامه، بحث گسترده ای در پارلمان اروپا انجام شد، سوالات زیادی مطرح شد. اکنون بحث صلح بانان بین المللی مطرح نمی شود، اما اکنون موضوع از حوزه دیپلماتیک خارج شده و از پشت صحنه مذاکرات وارد حوزه سیاست عمومی شده است. موضوع استقرار نیروهای حافظ صلح با مأموریت بین المللی یکی از موضوعات اصلی کل سال 2021-2022 بود. اکنون تلاش های دیپلماتیک برای دستیابی به توافق به سادگی تمام شده است. زمانی که طرفین مجبور به انجام کاری می شوند، چنین تصمیماتی معمولاً ابزار اجبار است.
این قطعنامه خواستار اعزام یک هیأت حقیقت یاب سازمان ملل یا سازمان امنیت و همکاری اروپا به کریدور لاچین برای ارزیابی وضعیت انسانی در محل است. به عبارت دیگر، آیا یک مأموریت حقیقت یاب می تواند به آرتساخ بیاید؟
از این قطعنامه چنین برمی‌آید که یک مأموریت بین‌المللی نمی‌تواند نیاید.
پارلمان اروپا همچنین خواستار از سرگیری فوری مذاکرات بدون پیش شرط بر اساس اصول قانون نهایی هلسینکی است. این یعنی چی؟
این بدان معناست که حق تعیین سرنوشت آرتساخ باید محقق شود. و هیچ توافق صلحی بر اساس این اصل که آرتساخ بخشی از آذربایجان است، وجود ندارد. به عبارت دیگر، آنچه نیکول پاشینیان یک سال تلاش کرد جامعه ما را متقاعد کند، این اروپای “شیطان” و “فاسد” دقیقاً برعکس تصمیم گرفته است.
این مصوبه چه خواهد شد، آیا اجباری است؟
در واقع، چنین قطعنامه‌هایی از اهمیت بالایی برخوردار هستند، زیرا اکنون ارمنستان یک مبنای مشروع، تا مرحله انجام عملیات نظامی، هم برای آزادسازی قلمرو و هم برای بازگرداندن عملکرد عادی کریدور به دست آورده است. به عبارت دیگر، پیامدهای سیاسی می تواند بسیار بزرگ باشد. در حال حاضر بحث سیاست عملی است که تا چه حد و توسط چه کسی اجرا خواهد شد. به عنوان مثال، من این تصور را دارم که مقامات فعلی ارمنستان چندان موافق چنین قطعنامه هایی نیستند. برای آنها این بیشتر یک ضربه است تا ابزاری که می تواند اوضاع اطراف آرتساخ را به میدان قانونی بکشاند. در مورد اپوزیسیون پارلمانی هم همینطور است. به عبارت دیگر، برای کل نخبگان سیاسی منتخب در سال 2021، این قطعنامه پارلمان اروپا بزرگترین تراژدی است. به همین دلیل است که از دیدگاه آنها، پارلمان اروپا “شیطان” چنین کارهایی را انجام می دهد. آنها فکر می کنند اینجا ما قبلاً اخراج ارامنه از آرتساخ را تحمل کرده بودیم، مردم را برای اخراج آماده کرده بودیم، اما ببینید اروپایی ها در عوض چه می کنند. آیا خوب نیست اگر می گفتند که آرتساخ را جزئی از آذربایجان می شناسیم، استقلال آرتساخ را به رسمیت نمی شناسند، از همه ارمنی ها می خواهند که یا تابعیت آذربایجان را بپذیرند یا ترک کنند. به گفته دولت، این برای همه خوب است، اما اروپایی ها زندگی نیکول پاشینیان و دیگران را “پیچیده” می کنند.
