گفتگوی Lragir.am ولادیمیر پوغوسیان، رئیس سابق ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است.
آقای پوقوسیان، بر اثر آتش سوزی در یگان نظامی روستای ازات از توابع گغارکونیک 15 نفر جان باختند. پیامد این حادثه چیست؟
پس از جنگ، اکثر افسران ارتش یا از خدمت خارج شدند یا از کار برکنار شدند. به ویژه اکثر افسران و متخصصان ستاد کل مشاغل خود را ترک کردند. و این روند ادامه دارد، این یک روند بسیار عمیق است. ماجرای مرگ این 15 سرباز آینه تمام نمای نظام ارمنستان است. به عبارت دیگر، بیش از دو سال پس از جنگ، این مقامات نتوانستند خانه های مدولار برای سربازان بخرند. ارتش ناتو دارای چادرهای ویژه با همه چیز، سیستم گرمایش و سرمایش است. آنها آزادانه فروخته می شوند، آنها می توانند آنها را خریداری کنند. موضوع دیگر نظم و انضباط است که وجود ندارد. نخست‌وزیر دیروز اشاره کرد که در آذرماه ۱۳۹۹ رئیس ستاد کل ارتش یعنی اونیک گاسپاریان دستوری را امضا کرد که حق استفاده از بنزین، نفت سفید و غیره به عنوان سوخت در ارتش وجود ندارد. یعنی تخلفی از اساسنامه صورت گرفته است، این هم تخلف از دستور رئیس ستاد کل است. این بدان معناست که وزیر دفاع امروز و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح نمی فهمند که سربازانشان در چه شرایطی زندگی می کنند. از فرمانده لشکر گرفته تا رئیس ستاد کل، وزیر دفاع، آن خط کار نمی کند و انتصابات ضعیف پرسنلی به این وضعیت منجر می شود. آنها در مورد اصلاحات ارتش صحبت می کنند، چه کسی باید با آن اصلاحات برخورد کند: آرمن گریگوریان، که فردی دور از ارتش است، سورن پاپیکیان؟
مقامات اعلام کرده اند که اصلاحات ارتش بر اساس مدل روسیه و با مشارکت طرف روسی انجام خواهد شد. این را چگونه ارزیابی میکنید؟
حیف است، زیرا جنگ قرن بیست و یکم یک جنگ کاملاً متفاوت است. ببینید ارتش اوکراین چگونه می‌جنگد، با چه سلاح‌هایی. اولاً در روسیه مدلی وجود ندارد، مدل ارتش روسیه مدل شوروی سابق است که آینده ای ندارد. ما باید به طور قطع به استانداردهای ناتو تبدیل شویم.
در رابطه با این حادثه دلخراش، مسئولان یک فرضیه اولیه را مطرح کردند که چقدر اعتبار دارد؟
من اطلاعات متفاوتی دریافت می کنم. اطلاعاتی وجود دارد، اما صد در صد نیست که با ماشین اورال سعی کردند دیوار را خراب کنند تا سربازان بروند، اما سنگ ها داخل آن افتادند. اگر آن بچه ها در چنین خانه هایی زندگی می کنند، چرا نمی توانید داخل آن کپسول آتش نشانی بگذارید؟ این یک چیز اساسی است، اما آنها به زندگی یک سرباز فکر نمی کنند. وقتی وزیر دفاع و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح را منصوب می کنند که هیچ اختیاری در ارتش ندارند، این شرایط ایجاد می شود. اکثر افسران نه تنها در ستاد کل ارتش، بلکه در کل ارتش بسیار ناراضی هستند.
یکی از افسران دیروز صحبت کرد که پادگانی است که از بالا می آید.
بله، آن افسر را دستگیر می کنند. ولی از طرفی هیچکس ازش سوال نمیپرسه تو فرمانده دسته هستی پس کجا بودی داداش؟ بله، از نیکول گرفته تا وزیر دفاع، می دانیم که آنها مقصرند، اما شما هم فرمانده دسته هستید. اگر دیدید سربازها در چه شرایطی زندگی می کنند، باید صدای خود را بلند کنید و بجنگید. بگذارید یک مثال بزنم: در زمان جنگ، 36 سرباز وظیفه در گروه من بودند، بقیه افراد دیگر بودند. تو بارون به همه مامورها گفتم پیاده بشین بچه ها تو ماشین بشینن که خیس نشن و مریض نشن. اول باید به فکر سرباز باشید، او فرزند شماست.
معلوم می شود این کاستی ها مطرح می شود اما مسئولان پیگیری نمی کنند؟
آنها قدرت را به دست گرفتند، اما سیستم و ایده ها ثابت ماند. خطرناک ترین چیز این است که دبیر شورای امنیت، وزیر دفاع، در حالی که متخصص نیستند، از اصلاحات صحبت می کنند. تو حق نداری لب به لشکر باز کنی، کی هستی؟ نه تنها ارتش، کل سیستم شکست خورده است: سیاست خارجی و داخلی، سیستم امنیتی کاملاً شکست خورده است. روس ها آمدند، شما می گویید 2 میلیارد دلار پول آورده اند، اما 1 میلیارد آن را به ارتش بدهید. فقیرترین ارتش ارمنستان و منطقه ما ارتش مهندسی ماست. اگر حادثه ای رخ دهد ما حتی تجهیزاتی نداریم که برویم بالا و راه را باز کنیم. سال ها به نیروهای مهندسی توجه نمی شد.
با ارتش شوخی نکن، یک روز همه اینها منفجر می شود، می فهمی ارتش چیست. این مسئولین باید بفهمند که وقتشان فرا رسیده است، باید استعفا دهند و از جای خود بلند شوند. اگر این اتفاق نیفتد، با فاجعه مواجه خواهیم شد. حتی الان هم فاجعه است، دولت در حال فروپاشی است، ارمنستان از دست خواهد رفت.
