🔹 #آراکس_نیوز: “لنا دونایوا”، پژوهشگر ارشد آکادمی علوم روسیه، در نشست تخصصی “همکاریهای اوراسیایی ایران و روسیه” در تهران طی سخنانی در ارتباط با موضع مسکو در قبال تحولات قفقاز با اشاره به اینکه مسکو قبلا نگاه مثبتی به غرب داشت و امیدوار بود مکانیزم موسوم به مینسک (گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا میانجی مناقشه قره باغ کوهستانی) بتواند روند صلح را به پیش ببرد اما اینک موضع روسیه در منطقه در حال تحول است، افزود: “هنوز تصمیم نهایی در این باره گرفته نشده است و مشورتها و بررسیها در این زمینه در مسکو جریان دارد”.
دونایوا سپس در ارتباط با موضع روسیه درباره مسیر زنگهزور که باکو و آنکارا از آن با عنوان ادعایی “دالان” یاد میکنند، تز جدیدی را مطرح کرد که قابل توجه است.
وی بدون اشاره به این واقعیت که پای آنکارا به اصرار و پافشاری باکو و توافق مسکو به #قره_باغ و اصولاً قفقاز جنوبی گشوده شده است، میگوید: “روسیه با اصل کریدور مشکلی ندارد، بلکه حساسیت مسکو، بیشتر به چشمانداز استفاده، اداره و شیوه محافظت از آن و مثلا احتمال استقرار واحدهای ترکیه در آن است”.
اما برخلاف نظر خانم دونایوا، همچنان که “سرگئی شویگو”، وزیر دفاع روسیه دو سال پیش به صراحت متذکر شده بود که “ما عملیاتی فوقالعاده با همکاری ترکیه در قره باغ به انجام رساندیم و سپس مرکز نظارت مشترک روسی-ترکی در آغدام ایجاد نمودیم”، حقیقت چیز دیگری است.
در واقع با توافق سه جانبه مسکو-آنکارا-باکو، اصرار ایروان بر عدم مداخله #ترکیه در مساله قره باغ و کلاً قفقاز عملاً با توافق مسکو-آنکارا نادیده گرفته شده و پای ترکیه به معادلات قفقاز گشوده شد.
خانم دونایوا میگوید “روسیه با اصل کریدور مشکلی ندارد، …”. اما در حقیقت خود اصل کریدور مساله است. زیرا که همانا اصل کریدور حق حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی ارمنستان را به زیر سوال میبرد و دولت روسیه به جای رایزنی با حکومتهای ارمنستان و ایران درباره آنچه در وهله اول (به عنوان مرز مشترک) به این دو کشور مربوط میشود در توافقاتی پنهانی با باکو و آنکارا در خصوص دالان به اصطلاح زنگهزور منافع خاص خویش و به موازات آن منافع باکو و آنکارا را به پیش میبرد.
دونایوا اشارهای به این موضوع اساسی نمیکند که چرا طرف روسی و عواملش در ارمنستان (رهبران فاسد دولتهای پیشین ارمنستان و حزب داشناک) تاکنون صراحتاً ادعاهای باکو و آنکارا در خصوص “دالان به اصطلاح زنگهزور” را محکوم ننموده و از حق حاکمیت ارمنستان دفاع نمیکنند، امری که مخالفت جدی دولت ارمنستان به عنوان تنها صاحب بلامنازع مسیر زنگهزور و به موازات آن مخالفت ایران را نیز در پی داشته است.
علاوه بر این گفتوگوی جاری بین ایروان و آنکارا برای عادیسازی روابط ارمنستان و ترکیه با تشویق و یا بهتر بگوییم با فشار روسیه صورت گرفته که هدف از آن تسلط مشترک بر قفقاز و خارج کردن ایران از معادلات قفقاز بوده و تضعیف روابط روسیه ارمنستان نیز تا حدی به این مساله برمیگردد.
حقیقت این است که اگر چه طرح “دالان زنگهزور” که در اواخر دهه 90 توسط “پل گوبل” آمریکایی مطرح میشد، در حال حاضر از سوی حاکمان کرملین پیگیری میشود. طرحی که اگر امروز با روسیه شروع شده، فردا قطعاً با ترکیه ادامه پیدا خواهد کرد و قبل از هر چیز حق حاکمیت ارمنستان و مرز مشترک ایران و ارمنستان را هدف قرار داده است.
روسیه که اینک بیش از یک سال است در جنگی فرسایشی با غرب قرار دارد، با عدم مخالفت با اصل کریدور و با کشاندن پای ترکیه منطقه ضربه بزرگی به حیثیت منطقهای و بینالمللی خود وارد کرد. چنانکه حتی از نقطه نظر اکثر صاحبنظران و تحلیلگران روسی حضورش در #منطقه با ابهامات جدی روبهرو است و دلیل کاهش اعتماد جامعه ارمنستان به روسیه از 70 درصد به زیر سی درصد نیز گواه این واقعیت است. واقعیتی که اگر مسکو سریعاً در تصحیح آن نکوشد، پیامد سنگینی برای آن به دنبال خواهد داشت.
🔹 #Արաքս_նյուզ: Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի անդամ Լենա Դոնաևան Թեհրանի պետական համալսարանում կայացած «Իրան-Ռուսաստան Եվրասիական համագործակցությունները» գիտաժողովում խոսել է այսպես կոչված «Զանգեզուրի միջանցքի» և այդ հարցում Մոսկվայի դիրքորոշումների մասին:👇🏼👇🏼