پس از توافق کامل در مورد پیش نویس پیمان صلح بین ارمنستان و آذربایجان ، باکو استراتژی متفاوتی اتخاذ کرده است. علیرغم تماس ها و آمادگی ارمنستان برای شروع بحث و گفتگو در مورد زمان و مکان برای امضای پیمان ، جمهوری آذربایجان با اطلاعاتی و تهدیدهای تجدید شده پاسخ داده است.
با توجه به آگاهی از سوابق آذربایجان ، ارمنستان در جلسه ویژه شورای دائمی سازمان امنیت و همکاری اروپا ، به درخواست ارمنستان ، اوضاع را مورد توجه جامعه بین المللی قرار داد.
ایروان هنوز منتظر پاسخ باکو است. پیشنهادات متعدد از ارمنستان ، از جمله سازوکارهای نظارت ، بی پاسخ مانده است. جمهوری آذربایجان به پیشنهاد ارمنستان برای بحث در مورد محل امضای و زمان بندی با تهدیدهای بیشتر پاسخ داده است. الچین امیربکوف ، نماینده ویژه تکالیف رئیس جمهور علیف ، از ارمنستان خواست که روند امضای پیمان صلح را “تسریع” کند و هشدار داد که این فرصت ممکن است برای همیشه دوام نیاورد.
معاون وزیر امور خارجه ارمنستان ، وهان کوستانیان ، موضع آذربایجان و اظهارات غیر سازنده را توصیف کرد:
“من نمی توانم بگویم که چرا آنها چنین اظهاراتی را بیان می کنند ، اما من به وضوح می توانم توجه داشته باشم که آنها به جو کمک نمی کنند. این اظهارات به نظر می رسد برای مبهم کردن یا مقابله با فرآیندهای حقوقی در آذربایجان طراحی شده است که اصلاً واجد شرایط بودن به عنوان قانونی هستند.”
ارمنستان رفتار فعلی آذربایجان را – ارائه اطلاعات ضد اطلاعات ، تیراندازی های مرزی و تحمیل پیش شرط های جدید – به ویژه پس از دستیابی به اجماع در متن پیمان صلح می داند.
معاون وزیر امور خارجه رابرت ابیزوگیان در جلسه سازمان امنیت و همکاری 26 مارس در وین هشدار داد كه این تحولات می تواند عواقب جدی داشته باشد.
به گفته وزارت امور خارجه ارمنستان ، نمایندگان بیش از 20 ایالت شرکت کننده در سازمان امنیت و همکاری اروپا در این جلسه کف را گرفتند. بیشتر آنها از توافق نامه پیمان صلح استقبال کردند و خواستار امضای و تصویب سریع آن شدند. در اظهارات خود ، کوستانیان اظهار داشت:
“در کمال تعجب ما ، واکنش آذربایجان و اقدامات بعدی هر دو ناامید کننده و نگران کننده است. اتهامات آنها حوادث منزوی نیست. آنها بخشی از یک الگوی گسترده تر و کاملاً تثبیت شده هستند. آذربایجان تمایل به شدت بخشیدن به کمپین های عدم اطلاعات در مورد ادعای نقض Ceasefire برای صرفه جویی در این است که از جمله عوارض ارائه شده است. من توجه بیشتری به این الگوی مکرر می کنم.
روز بعد از این جلسه ، معاون دائمی انگلستان در سازمان امنیت و همکاری اروپا ، دیردر براون ، هم ارمنستان و هم آذربایجان را برای نتیجه گیری مذاکرات پیمان صلح تبریک گفت و آن را یک لحظه تاریخی خواند. وی در بیانیه ای که در وب سایت دولت انگلیس منتشر شده است ، تأکید کرد که:
“نهایی کردن توافق صلح بهترین راه برای ماندگاری صلح و امنیت در قفقاز جنوبی است. این باعث افزایش تجارت و سعادت نه تنها برای ارمنستان و آذربایجان بلکه برای همسایگان آنها خواهد شد.”
انگلیس همچنین از هر دو طرف خواست تا از لفاظی که چشم انداز صلح را تضعیف می کند ، خودداری کنند.
آیا اوضاع به اندازه کافی جدی است تا چنین پاسخ بین المللی قوی را تضمین کند؟ معاون رئیس مجلس شورای ملی ارمنستان ، روبن روبریان ، با احتیاط در مورد خطر تشدید صحبت کرد:
“خطر جنگ دیروز وجود داشته است ، امروز وجود دارد ، و ممکن است فردا وجود داشته باشد. اما در حال حاضر هیچ ماشه یا توجیهی برای جنگ وجود ندارد. من نمی گویم این خطر بالاتر از گذشته است ، اما هنوز هم وجود دارد تا اینکه روند صلح به نتیجه برسد. ما چه می کنیم؟ ما به سمت صلح حرکت می کنیم.
با این حال ، مخالفت پارلمان نسبت به هر دو سند – که می گویند آنها به طور کامل ندیده اند – و صداقت آذربایجان شکاک است. سیران اوهانیان ، وزیر سابق دفاع و رئیس جناح مخالفان “ارمنستان” ، گفت که در حالی که مسیر صلح لازم است ، این پیمان می تواند فرصت های جدیدی را برای آذربایجان ایجاد کند:
“در اصل ، یک پیمان صلح جهت درست است. ما نیز برای صلح تلاش می کنیم. و به عنوان یک مرد نظامی ، می توانم بگویم: چه کسی صلح را بیشتر از کسانی که در جنگ رنج می برند می خواهد؟
سارگیس خرانسانیان ، رئیس کمیته دائمی پارلمان ارمنستان در مورد روابط خارجی ، اخیراً به همتای آذربایجان صادر سیدوف برای دیدار در مرز ارمنستان-آذربایجان برای گفتگو در مورد زمان و مکان برای امضای پیمان پیشنهاد داد. Khandanyan برای پاسخ مثبت امیدوار است اما آخرین اظهارات امیربکوف نامشخص است:
“من این را تاکتیک دیگری برای تأخیر در روند می بینم. اگر آذربایجان واقعاً صلح را می خواهد ، آنها باید یک زمان و مکان را برای امضای بدون تأخیر پیشنهاد دهند. در مورد تقاضای آنها در مورد تغییرات قانون اساسی ، ارمنستان بارها و بارها اظهار داشته است که این یک پیش شرط قانونی نیست. در واقع ، ما به عذابجان می خواهیم که سرعت بخشد و امضاء را امضا کند.”
علی رغم تلاش های مداوم آذربایجان – با توجه به ارزیابی های مختلف – برای جلوگیری از روند صلح ، ارمنستان همچنان به دستور کار صلح خود متعهد است. وزیر امور خارجه ارمنستان در طی سفر کاری خود به قزاقستان ، بار دیگر تأیید کرد که پیمان صلح نقطه عطفی در روابط ارمنستان و آذربایجان خواهد بود. وی مجدداً موضع ارمنستان را تکرار کرد: شناخت متقابل یکپارچگی سرزمینی و تعیین مرز باید براساس اعلامیه آلماتی باشد. میرزویان همچنین بر اهمیت حل مسائل بشردوستانه ، از جمله روشن شدن سرنوشت مفقودین و آزادی زندانیان جنگ و بازداشت غیرنظامیان تأکید کرد.
